26 Nisan’da Mardin’de düzenlenen Ulusal Hububat Konseyi (UHK) 2025 Hasat Öncesi Hububat Kongresi’ne Tarım ve Orman Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı, Toprak Mahsulleri Ofisi, Kızıltepe Ticaret Borsası, Mardin Ticaret ve Sanayi Odası, Mardin Organize Sanayi Bölgesi, Kızıltepe Ticaret ve Sanayi Odası, Nusaybin Ticaret Borsası ve Dicle Un Sanayicileri Derneği’nin katkılarıyla katılım sağlandı. Kongrede, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, üretim planlaması, sözleşmeli üretim, tarım arazilerinin etkin kullanımı, üretimin kayıt altına alınması ve yeni destekleme modeli gibi konularda son bir yıl içindeki gelişmeleri paylaştı.
Kongreye ayrıca, UHK Yönetim Kurulu Başkanı Özkan Taşpınar, Kızıltepe Ticaret Borsası Başkanı Mehmet Şahin, AK Parti Mardin Milletvekili Muhammed Adak, Mardin Milletvekili ve TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komitesi Üyesi Faruk Kılıç, Mardin Valisi Tuncay Akkoyun da katılarak konuşma yaptı. Toplantıya, TMO Genel Müdürü Ahmet Güldal, BÜGEM Genel Müdürü Uğur Erdem, Tarım Reformu Genel Müdürü Dr. Osman Yıldız, Dicle Un Sanayicileri Derneği ve diğer sektör temsilcilerinin bulunduğu 400’ün üzerinde kişi iştirak etti.
Kongrede Yapılan Tespitler
Kongrede yapılan açıklamalarda, Türkiye tarım sektörünün son 20 yılda özellikle son yıllarda önemli bir gelişim kaydettiği vurgulandı. Stratejik öneme sahip buğday ekim alanının 6,8 milyon hektardan, son üç yılda 7,6 milyon hektara çıkarıldığı belirtildi. Ancak, bu yılın üretim yılındaki iklim değişikliklerinin etkisiyle, kuraklık nedeniyle buğday rekoltesinin geçmiş yıllara göre yaklaşık %6,75 oranında azalacağı öngörüldü.
Dünya çapında buğday üretiminin 800 milyon tonu aşarken, Rusya’daki olumsuz hava koşulları üretimi olumsuz etkileyerek, Ukrayna’da ise üretimin arttığı bildirildi. Karadeniz bölgesindeki buğday, arpa ve mısır fiyatlarında artış gözlemlendiği de belirtilmişti.
Öneriler ve Talepler
Kongrede, Türkiye’nin Karadeniz bölgesi ülkelerinin katılımıyla bir “Karadeniz Gıda Güvenliği Zirvesi” düzenlemesi ve liderlik etmesi önerildi. Bu zirve ile ilgili olarak, küresel ısınma ve iklim değişikliği gibi faktörlerin Karadeniz havzasını stratejik bir bölgeye dönüştürebileceği vurgulandı. Ayrıca, buğday üretiminde maliyetler göz önünde bulundurularak, fark uygulamasının güncellenmesi ve üretim planlamasının desteklenmesi gerektiği ifade edildi.
Bölgesel olarak, Güneydoğu Anadolu ve Mardin ilinde ikinci ürün tarımı için seçeneklerin kısıtlı olduğu, özellikle mısır üretiminin desteklenmesi gerektiği belirtildi. Ayrıca, buğday üretiminde erken ekim, aşırı sulama ve uygunsuz çeşit ekimi gibi hataların önüne geçilmesi gerektiği de vurgulandı. Tarımda sürdürülebilirliğin sağlanması için kırsal nüfusun artan yaş ortalaması, köylerin boşalması ve gençlerin tarımdan uzaklaşmasına karşı akıllı teknolojilerin kullanılması ve tarımsal eğitimin güçlendirilmesi gerektiği ifade edildi.